Yay aylarında, xüsusilə açıq havada işləyənlərin hüquqları yenidən gündəmə gəlib. Əmək qanunvericiliyinə əsasən, havanın temperaturu 41 dərəcədən yüksək olarsa, açıq havada işlər dayandırılmalı, yaxud fasilələr verilməlidir. 

Mövzu ilə bağlı İqtisadiyyat.az-ın suallarını cavablandıran hüquqşünas Şamil Paşayev belə fasilələrə görə işçinin maaşından tutulmasını yolverilməz hesab edir: “Fasilənin verilməsi və işçilərə sərinləmək üçün imkan tanımaq vacib, ümdə şərtlərdən hesab olunur. Fasilə işçinin özündən asılı olmadığına görə, onların əməkhaqqı tam həcmdə ödənilməlidir”.

Hüquqşünas işçidən asılı olmayan səbəblərə görə iş vaxtının dayandırılması halında əməkhaqqının necə hesablandığına da aydınlıq gətirib: “Əgər temperaturun yüksək olmasına görə iş 1-5-10-15 günlük tamamilə dayandırılırsa, belə olan halda işçinin təqsiri olmadığına görə maaşının ən azı üçdə ikisi ödənilməlidir”.

Ş.Paşayevin sözlərinə görə, əmək hüquqları pozulan şəxslər belə halla rastlaşarlarsa, əmək müfəttişliyinə müraciət etmək hüququnu özlərində saxlayırlar və buna görə eyni zamanda təzminat, kompensasiya almaq hüquqları da var: “Azərbaycanda isti havalarda işlərin dayandırılması ilə bağlı bir sıra pozuntular baş verir ki, xüsusilə tikinti və aqrar sektorda bu cür problemlərə rast gəlirik”.

 

 

Həkim-cərrah Adil Qeybulla yüksək temperaturda günvurma hallarının qaçılmaz olduğunu bildirib: “Əgər istivurma, günvurma hadisəsi baş veribsə, onda zərərçəkən şəxs dərhal sərin bir yerə keçirilməlidir. Belə şəxslərdə adətən özündəngetmələr baş verir, soyuq tər basır, təzyiq düşür. Belə olan halda o şəxsin bədəni soyuq dəsmalla silinməlidir. Alnına soyuq dəsmal qoyulmalıdır”.

Qanunvericiliyin tələblərinə əməl etməyən işəgötürənlər İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsasən məsuliyyətə cəlb edilə bilərlər. 

 

 

Mövzu ilə bağlı İqtisadiyyat.az-ın suallarını cavablandıran Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinin mətbuat katibi Aynur Osmanqızı bunları dilə gətirib: “Boş dayanma müddəti iki yerə bölünür: Birincisi, işçinin təqsiri üzündən baş verdikdə, ikincisi işçinin təqsiri üzündən baş vermədikdə. Boş dayanma müddəti havanın temperaturu ilə əlaqədar verilirsə, bu halda həmin müddət iş vaxtı hesab olunur və həmin müddət üçün tarif maaşının üçdə ikisi içşiyə ödənilir”.

 

 

Qeyd edək ki, günvurma, yaxud istivurma səbəbi ilə işçinin səhhətinə dəymiş ziyanın ödənilməsi işəgötürənin vəzifəsidir. Əmək qanunvericiliyinə əsasən, bu tələbə əməl etməyən işəgötürənlər 1000 manatdan 2000 manata qədər cərimələnə bilər.